“Geloof jij dat er veranderingen komen in je leven, in je organisatie, in de markt en de maatschappij?” Wanneer ik mensen om me heen deze vraag stel, antwoorden de meesten volmondig “Ja, natuurlijk”. Vraag ik dan “Ben je als persoon of als leidinggevende voorbereid op die veranderingen, ook op de onverwachte? Heb je een plan van aanpak? Zie je meerdere opties om met een verandering om te gaan?”, dan is het antwoord dikwijls “Euhm, neen”. Hoe komt dat toch?

Wat blijkt: we houden niet echt van verandering. Kijk maar naar onze goede voornemens bij het begin van het jaar. De intentie is er. Toch blijkt het niet zo makkelijk om die ze waar te maken. De kloof blijkt erg groot tussen intenties en handelen, tussen beslissen en effectief doen. Want dat vraagt om verandering. En daar knijpt dus het schoentje.

Moet je leven of je job echt op het spel staan vooraleer je je gewoontes verandert?

Moet je organisatie eerst bijna failliet zijn vooraleer je je aanpast aan veranderingen in de mens en de markt?

Een recente studie geeft het voorbeeld van een arts die zijn hartpatiënten vertelt dat ze sneller zullen sterven als ze hun levensstijl niet veranderen. Slechts één op de zeven hartpatiënten verandert daadwerkelijk en consistent zijn gewoontes. 1 op 7. En dat in levensbedreigende omstandigheden …

Wat triggert ons toch elke keer weer om in die automatische reacties te schieten? Wat maakt dat we blijven vasthouden aan bepaald gedrag of bepaalde gedachten? Wat levert het ons écht op? Wat maakt het zo boeiend om toch die status quo te behouden? Mogelijk hielpen een bepaald gedrag of gedachte ooit om ons te behoeden voor psychologisch trauma. Of voor gevaar dat verbonden was aan veranderingen. Een systeem dat goed werkt. Maar het blijkt er ook voor te zorgen dat we weigerachtig staan tegenover positieve veranderingen. Want wie zegt dat verandering op persoonlijk of bedrijfsniveau überhaupt gevaar inhoudt?

In hun boek ‘Immunity to change’ stellen Robert Kegan en Lisa Lahey dat verlangen en motivatie niet voldoende zijn als drijfveer om te veranderen. Maar wat dan wel? Ons ‘immuun zijn voor veranderingen’ ligt volgens hen in het feit dat onze eigen overtuigingen hand in hand gaan met de mindsets in organisaties en in de maatschappij. Kunnen we dit mechanisme in onszelf herkennen, dan kunnen we er voor zorgen dat ook organisaties meer open staan voor veranderingen. En dat we inertie transformeren naar daadkracht, actie en het waarmaken van onze voornemens.

De sleutel ligt niet in het veranderen van het gedrag. Wel in zelfexploratie. Durven kijken naar onze mindset en die aanpassen aan de broodnodige toekomstgerichte veranderingen. Check je woordgebruik. Check je gedachten en hoe ze je gedrag en gemoed beïnvloeden. Verander de mindset die het honkvaste gedrag uitlokt. Volgende vragen gebaseerd op de ‘Immunity Map’ van Kegan en Lahey zetten je op weg. Beantwoord ze samen met iemand die je hierin kan steunen -bijvoorbeeld een coach- en experimenteer dan met je nieuwe gedrag en mindset.

Vragen rond verandering

1. Wat is je voornemen? Wat wil je echt verbeteren of veranderen? Welk gedrag is nodig om dit doel te bereiken? Zorg dat het iets is dat je écht motiveert, iets waardoor je echt op de gaspedaal gaat staan.
2. Wat doe je wel/niet dat je er eigenlijk van weerhoudt om die doelstelling waar te maken? Wat staat er in de weg om dit doel te bereiken?
3. Beeld je in: hoe zou je leven eruit zien als je je voornemen waarmaakt? Wat zou dan je grootste zorg of het meest onaangename gevoel zijn? Waar ben je bang van? Welke verborgen ideeën maken dat je op de rem gaat staan?
4. Welke aannames zijn zo sterk dat je deze verborgen ideeën voor waar blijft houden? Durf ze in vraag te stellen en te weerleggen.

Veel plezier met de veranderingen die sowieso op je weg zullen komen!