Heel wat mensen hebben geen talenten
Dat is tenminste wat ze zelf geloven.
Er is iets vreemds aan de hand met talenten: we herkennen ze vaak niet bij onszelf en daar is een goede reden voor.
Net daarom is het des te belangrijker dat we onze talenten onderzoeken en ze in kaart brengen. Maar wat velen doen, is besluiten dat ze geen talenten hebben. Een conclusie met vaak grote gevolgen voor de loopbaankeuzes en bij uitbreiding ook voor het uiteindelijke gevoel van vervulling.
Inzicht in onze talenten is meer dan een handig extraatje. Het brengt ons dichter bij onszelf en bij onze ware identiteit. En dat zijn dan weer de hefbomen voor een job en een leven in volle flow.
Ik heb geen talenten
Weinig mensen schudden hun talenten zomaar uit de mouw. Dat heeft niets te maken met leeftijd, achtergrond of ervaring. Het heeft wel te maken met het proces van bewustwording dat daarvoor nodig is, een proces dat door de loopbaancoach op verschillende manieren gestimuleerd en ondersteund kan worden.
Maar eerst is er inzicht nodig in wat talenten zijn, want zoals gezegd: talenten worden niet herkend als talent. Jan is bijvoorbeeld een echte netwerker, maar dat beschouwt hij niet als een talent omdat hij al die uitwisselingen met de zovele anderen op alle terreinen van het leven geen ‘netwerken’ noemt. Het is zo eigen aan Jan, dat hij het maar gewoontjes vindt. Ik hoor deze uitspraak heel vaak in mijn coaching praktijk: ‘Duh, dat heeft of doet toch iedereen?’ Neen dus.
De dingen die je zodanig van nature doet dat je ze niet eens bijzonder vindt, net dàt zijn je talenten. Evidentie is een graadmeter: wanneer iemand een bepaald gedrag als evident en maar heel gewoontjes beschouwt, net dan zou hij dat aspect van zichzelf kunnen herkennen als talent.
Laatst zei een klant: ‘Maar iedereen weegt toch zoveel mogelijk de risico’s af alvorens een beslissing te nemen’? Neen, toch niet. Risico’s afwegen is één van deze man zijn talenten. Is dat belangrijk om weten? Natuurlijk! Stel je maar eens voor dat net hij in een rol of een bedrijfscultuur terecht komt waarin niet risico’s afwegen maar snelheid en impulsiviteit gestimuleerd worden.
Competenties zijn niet altijd talenten
Naast ‘evidentie’ zijn er nog graadmeters voor het herkennen van talenten. Het onderscheid kunnen maken tussen competenties en talenten is er daar één van.
Wat je kent en kan, dat zijn competenties. Maar een competentie is niet altijd een talent. Je kan bijvoorbeeld heel veel ervaring hebben met het maken van werkplanningen voor anderen, maar als dit werk gepaard gaat met zuchten en wroeten en het gevoel dat de tijd voorbij kruipt, dan is het een competentie en geen talent.
Je kan met andere woorden heel behendig zijn in de uitvoering van een taak, maar de echte vraag is: hoe voel je jezelf daar bij? Frustreert het je of word je er blij van? Geeft het je energie? Het antwoord op dat soort antwoorden vormt een indicator voor iemands talenten.
Je talent vult je energie weer aan, het voedt je. Het is je natuurlijke passie, je naturel, dat wat je doet wanneer je de tijd uit het oog verliest.
Is het bijzonder genoeg?
Het gebeurt ook dat we onze talenten niet herkennen als talent omdat er vanuit onze opvoeding een oordeel op zit. Valerie werkte al meer dan tien jaar als kinesiste en was daarin al vaker uitgeput geraakt. Haar carrière verliep met ups en downs. Diep vanbinnen wist ze dat dit niet haar pad was.
Het was al snel duidelijk dat haar ware passie ligt bij het tekenen en ontwerpen van meubelen. Dat deed ze zelfs als kind al. Maar haar ouders hebben haar meer dan eens goedbedoeld gezegd dat ‘tekenen een hobby is, geen beroep’. Zelfs toen Valerie op haar 18e toch nog opperde om verder te gaan in een creatieve richting, hebben haar ouders haar opgedragen om ‘voor een echt beroep te gaan studeren’. Soms moeten we de waarheden die we met de paplepel mee hebben gekregen, durven in vraag te stellen…
Lang verhaal kort: deze getalenteerde dame heeft haar avondstudie rond het tekenen van interieur en meubelen weer opgepikt en hoe! Haar passie en haar talent werd opgemerkt: binnen de kortste keren heeft ze met haar ontwerp van een prachtige tafel -ik heb dat prachtige design mogen aanschouwen- nog tijdens haar studie een prijs gewonnen en heeft ze haar tafel op een internationale beurs mogen presenteren. Wauw!
Iedereen heeft een unieke mix aan talenten
Meer nog dan dat ene toptalent te ontdekken, is het belangrijk om jouw hoogst persoonlijke mix aan talenten in kaart te brengen. Je bent, net als iedereen, een vat vol talenten. En jouw mix maakt jou uniek. Het is zo bekrachtigend voor het zelfbeeld om te zien hoe verschillende talenten elkaar onderling aanvullen en versterken en je maken tot wie je bent. Het moment waarop we in de coaching praktijk alles samen leggen en de werkelijke oogst van alle talenten samen aanschouwen, dat is meestal een kippenvelmomentje.
Vijf andere manieren om je talenten in kaart te brengen
Deze eerste manier hebben we hierboven besproken. Wat is voor jou zo evident dat je er niet meer stil bij staat? Wat doe je van nature? Van wat denk je dat iedereen het (zo) doet? Als dat een moeilijke denkoefening blijkt, kijk dan eens of je via deze wegen meer bereikt.
- Apport!
Honden beleven de grootste pret wanneer ze achter een bal kunnen aanlopen en hem weer brengen.
Wat is jouw ‘apport’? Waarvoor schiet jij meteen in de actie? Is het voor dat interessante onderwerp waarover je meer wil weten? Of moet er maar iemand een idee voor een feestje opperen en schiet jij al in gang om het te organiseren? - Waarvoor vertrouw je me spontaan?
Vraag eens aan een paar mensen in je omgeving waarvoor ze jou zouden aanbevelen bij anderen. Wat waarderen anderen zo in jou? - Welke bijnaam gebruik je voor mij?
‘De Regenboog Spuiende Eenhoorn’. Zo noemen Eleens’ beste vriendinnen haar. Zegt dat iets over haar niet aflatende positivisme denk je? - Even dimmen graag!
Ook je kleinere kantjes vormen een prima input voor je talentenonderzoek. We hebben namelijk de neiging om onze talenten te veel te gebruiken en dan worden ze valkuilen. Vaak is dit een toegankelijke manier om je talenten te spotten. Je valkuilen zijn de talenten waarin je overdrijft.
Wanneer ga je in overdrive? Wanneer zeggen anderen wel eens: ‘Pfieuw, even dimmen graag, het wordt me wat teveel’. Vraag het hen: ‘Wanneer heb je even genoeg van mij? Als ik wat doe’? Is het wanneer je kost wat kost dat gezelschapsspel wil winnen of wanneer je tot aan het gaatje gaat in een discussie? Ook je valkuilen vertellen iets over je talenten. - Jij als kind
Als kind kan je je talenten niet verstoppen. Een kind doet van nature datgene waarbij het zich goed voelt. Een kind kiest spontaan voor zijn naturel. Het grijpt naar de dingen die energie geven, die voedend zijn. Zo heeft het ene kind nood aan fysieke expressie door urenlang te ravotten in de tuin, terwijl een ander kind het liefst met een boekje op het bed zit en nog een ander kind voortdurend ‘prutst’ en knutselt.
Wanneer ik vragen stel over de kindertijd, zeggen mensen vaak eerst ‘volgens mij deed ik wat alle andere kinderen deden’. Ook dat antwoord toont weer aan hoe evident en gewoontjes we onze eigen voorkeuren vinden. En dat is begrijpelijk, want onze voorkeuren gaan meestal ons hele leven mee.
Ben je altijd een virtuoos in je talenten?
Wat je als vanzelf doet en je energie geeft, mag je beschouwen als je talent. Maar dat betekent niet altijd dat je er ook steengoed in bent. Talenten vergen ook de nodige aandacht om ze verder te ontwikkelen en die kans heb je niet altijd gehad of genomen. Of omgekeerd: soms zit je in de valkuil van je talent, omdat je het, zoals eerder gezegd, te vaak inzet. In zulk geval beschouw je dat gedrag liever niet als een talent, terwijl het er toch is.
Menige klant met een arendsoog voor fouten heeft me al gezegd dat hij of zij dat talent niet bepaald als een zegen ervaart. Het leidt soms tot het bijna dwangmatige controleren en blijvend verbeteren van het eigen werk… èn dat van een ander. Dat laatste aanvaardt niet iedereen in dank. Toch blijft het een talent, ook al is het onderwerp van een groeiproces om uit de valkuil ervan te blijven.
Specialisatie opleiding voor loopbaan coaching
Ann Van Houcke en Cindy Theunis faciliteren de specialisatie opleiding voor loopbaancoaching. Ze richten zich tot iedereen die zich, vanuit welke rol ook, verder wil ontwikkelen in het impactvol begeleiden van anderen in hun loopbaan vraagstukken.